Ζούμε
σε μια εποχή όπου το παιχνίδι είναι
παντού γύρω μας. Από τις κλασικές βραδιές με φίλους μαζεμένους γύρω από ένα
τραπέζι, ρίχνοντας ζάρια και μετακινώντας πιόνια, μέχρι τις ώρες που περνάμε
βυθισμένοι σε φανταστικούς ψηφιακούς κόσμους μπροστά σε μια οθόνη – ή ακόμα και
δοκιμάζοντας την τύχη μας σε ένα διαδικτυακό
καζίνο όπως το xon bet – το παιχνίδι είναι ένας
βασικός τρόπος διασκέδασης και ψυχαγωγίας. Και τα δύο κύρια είδη κοινωνικού
παιχνιδιού, τα αγαπημένα επιτραπέζια και τα συναρπαστικά video games,
μας προσφέρουν χαρά και αξέχαστες στιγμές. Μια ερώτηση όμως που συχνά προκύπτει
είναι: ποιο από τα δύο είναι τελικά πιο "κοινωνικό"; Ποιο μας φέρνει
πιο κοντά με τους άλλους ανθρώπους; Αυτό το άρθρο θα ταξιδέψει στον κόσμο και των
δύο ειδών παιχνιδιού, εξερευνώντας τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους
μας βοηθούν να συνδεθούμε μεταξύ μας, χωρίς να ψάχνουμε για έναν απόλυτο
νικητή, αλλά για να καταλάβουμε καλύτερα τι προσφέρει το καθένα.
Η μαγεία της φυσικής παρουσίας
Σκεφτείτε
την εικόνα: φίλοι μαζεμένοι γύρω από ένα τραπέζι, το ταμπλό απλωμένο ανάμεσά
τους, ο ήχος από τα ζάρια που κυλούν, οι κάρτες που μοιράζονται. Η δύναμη των
επιτραπέζιων παιχνιδιών πηγάζει σε μεγάλο βαθμό από αυτή ακριβώς τη φυσική παρουσία. Βρίσκεσαι στον ίδιο
χώρο με τους άλλους. Βλέπεις το χαμόγελο του φίλου σου όταν τραβάει την κάρτα
που ήθελε, το συνοφρύωμα κάποιου άλλου που σκέφτεται την επόμενη κίνησή του, τα
γέλια που ξεσπούν αυθόρμητα. Ακούς τον τόνο της φωνής τους, καταλαβαίνεις τη
διάθεσή τους όχι μόνο από τα λόγια, αλλά και από τις εκφράσεις τους. Μοιράζεστε
τα ίδια αντικείμενα – τα πιόνια, τις μάρκες, το ταμπλό. Αυτή η άμεση, πρόσωπο με πρόσωπο επαφή κάνει την
επικοινωνία πολύ ζωντανή. Συχνά χρειάζεται να μιλήσεις, να διαπραγματευτείς, να
εξηγήσεις, να αστειευτείς. Όλοι μαζί εστιάζετε την προσοχή σας στο ίδιο
κεντρικό σημείο, στο παιχνίδι που εξελίσσεται μπροστά σας, και αυτό δημιουργεί
μια πολύ δυνατή αίσθηση ότι ζείτε κάτι από κοινού, εκείνη τη στιγμή. Η απουσία
μιας οθόνης ανάμεσά σας κάνει την αλληλεπίδραση πιο άμεση, πιο
"χειροπιαστή", πιο ανθρώπινη.
Ψηφιακές συνδέσεις: Η κοινωνική διάσταση των Video Games
Από
την άλλη πλευρά, τα video games έχουν φέρει επανάσταση στον τρόπο που συνδεόμαστε
μέσω του παιχνιδιού, προσφέροντας μοναδικές κοινωνικές εμπειρίες που δεν ήταν
δυνατές παλαιότερα.
Online Multiplayer: Κοινότητες πέρα από σύνορα
Ένα
από τα πιο εντυπωσιακά στοιχεία των σύγχρονων video games είναι η δυνατότητα να παίζεις online με ανθρώπους από όλο
τον κόσμο. Φίλοι που ζουν σε άλλες πόλεις ή ακόμα και σε άλλες χώρες μπορούν να
βρεθούν στον ίδιο ψηφιακό κόσμο και να παίξουν μαζί, λες και είναι δίπλα δίπλα.
Σε πολλά ομαδικά παιχνίδια (όπως τα παιχνίδια στρατηγικής, τα παιχνίδια ρόλων ή
τα first-person shooters), η συνεργασία είναι το κλειδί της
επιτυχίας. Οι παίκτες πρέπει να μιλάνε μεταξύ τους, συνήθως μέσω ακουστικών και
μικροφώνου (voice chat) ή
γράφοντας μηνύματα (text chat), να συντονίζουν τις κινήσεις τους, να φτιάχνουν
στρατηγικές και να λειτουργούν σαν μια γροθιά για να κερδίσουν. Μέσα από αυτή
τη διαδικασία, χτίζονται ισχυρές ψηφιακές
κοινότητες. Οι παίκτες γίνονται μέλη σε ομάδες (guilds, clans), κάνουν φίλους που μπορεί να μην έχουν
συναντήσει ποτέ από κοντά, και νιώθουν ότι ανήκουν σε μια παρέα με κοινά
ενδιαφέροντα. Αυτή η αίσθηση του "ανήκειν" και η δυνατότητα να
παίζεις με τους φίλους σου ανά πάσα στιγμή, όπου κι αν βρίσκονται, είναι ένα
τεράστιο κοινωνικό πλεονέκτημα των online video games.
Couch Co-op: Η χαρά του τοπικού παιχνιδιού
Ας
μην ξεχνάμε όμως ότι τα video games δεν είναι μόνο για online παιχνίδι. Υπάρχει πάντα και η κλασική, αγαπημένη
εμπειρία του να παίζεις με φίλους στον ίδιο χώρο, στον ίδιο καναπέ, μπροστά
στην ίδια τηλεόραση. Αυτό λέγεται "couch co-op" (συνεργασία από τον καναπέ) ή τοπικό multiplayer. Εδώ, η εμπειρία
πλησιάζει πολύ αυτή των επιτραπέζιων. Μοιράζεσαι τον ίδιο φυσικό χώρο, ακούς τα
γέλια και τα πειράγματα των φίλων σου ζωντανά, νιώθεις την ένταση του φιλικού
ανταγωνισμού. Η διαφορά είναι ότι η δράση εκτυλίσσεται στην οθόνη. Πολλά
παιχνίδια είναι ειδικά σχεδιασμένα για αυτόν τον τύπο διασκέδασης, προσφέροντας
ώρες γέλιου και σύνδεσης με την παρέα σου.
Παράγοντες που επηρεάζουν την κοινωνικότητα
Είναι
σημαντικό να καταλάβουμε ότι το πόσο κοινωνικό είναι ένα παιχνίδι δεν εξαρτάται
μόνο από το αν είναι επιτραπέζιο ή video game. Η εμπειρία διαμορφώνεται από πολλούς
διαφορετικούς παράγοντες. Ας δούμε μερικούς από τους πιο σημαντικούς:
●
Το Είδος του Παιχνιδιού: Ένα παιχνίδι που είναι φτιαγμένο για συνεργασία
(είτε επιτραπέζιο είτε video game) προωθεί φυσικά την ομαδικότητα και την
επικοινωνία. Αντίθετα, ένα πολύ ανταγωνιστικό παιχνίδι ή ένα παιχνίδι
στρατηγικής που απαιτεί πολλή σκέψη μπορεί να κάνει τους παίκτες πιο σιωπηλούς.
Τα "party games"
και στα δύο είδη είναι σχεδιασμένα ακριβώς για να προκαλούν γέλιο και κοινωνική
αλληλεπίδραση.
●
Η Παρέα: Το με ποιους παίζεις έχει τεράστια σημασία. Το να παίζεις με τους
κολλητούς σου, με τους οποίους νιώθεις άνετα να μιλήσεις και να αστειευτείς,
είναι σίγουρα πιο κοινωνικό από το να παίζεις με αγνώστους, είτε σε ένα online παιχνίδι είτε σε μια
εκδήλωση για επιτραπέζια. Η οικειότητα κάνει τη διαφορά.
●
Η Διάθεση των Παικτών: Γιατί παίζουν οι συμμετέχοντες; Κυρίως για να κερδίσουν ή περισσότερο για τη διασκέδαση και την παρέα;
Η στάση και η πρόθεση των παικτών επηρεάζουν άμεσα το πόσο χαλαρή και κοινωνική
θα είναι η ατμόσφαιρα.
● Η
Τεχνολογία (στα Video Games): Ειδικά στα online παιχνίδια, η ποιότητα της επικοινωνίας παίζει
ρόλο. Ένα καλό σύστημα voice chat που λειτουργεί χωρίς προβλήματα κάνει την
κουβέντα και τον συντονισμό πολύ πιο εύκολο και ευχάριστο, ενισχύοντας την
κοινωνική εμπειρία.
Η
κατανόηση αυτών των παραγόντων μας βοηθά να δούμε ότι η κοινωνικότητα δεν είναι
χαρακτηριστικό μόνο του μέσου, αλλά και του τρόπου που το χρησιμοποιούμε.
Δύο διαφορετικοί δρόμοι προς την κοινωνική εμπειρία
Συνοψίζοντας, βλέπουμε ότι τόσο τα επιτραπέζια όσο και τα video games έχουν τη δύναμη να μας φέρνουν κοντά. Τα επιτραπέζια παιχνίδια λάμπουν χάρη στην αμεσότητα της φυσικής παρουσίας, την πλούσια επικοινωνία πρόσωπο με πρόσωπο και την κοινή εμπειρία γύρω από ένα τραπέζι. Από την άλλη, τα video games μάς επιτρέπουν να συνδεόμαστε με φίλους που βρίσκονται μακριά, να χτίζουμε μεγάλες online κοινότητες βασισμένες σε κοινά ενδιαφέροντα και να βιώνουμε έντονες στιγμές ομαδικής συνεργασίας σε ψηφιακούς κόσμους. Και τα δύο είδη μπορούν να είναι βαθιά κοινωνικά, απλώς το καθένα προσφέρει έναν διαφορετικό δρόμο προς αυτή την εμπειρία. Το ποιο είναι "πιο" κοινωνικό εξαρτάται τελικά από το τι ζητάει ο καθένας μας από ένα παιχνίδι και πώς ορίζει ο ίδιος την κοινωνική σύνδεση.
